Przypadek 52
PRAWO DO ZDROWEGO ŚRODOWISKA
Dziecko, 10 lat, we krwi wykryto
ołów. Wydzielanie dymów przez pobliską fabrykę chemikaliów. Stanowisko
społeczeństwa.
Powrót do strony
głównej
1. Prawo międzynarodowe
Artykuł 12 Paktu Społecznego
zobowiązuje państwa do uznania prawa "każdej osoby do cieszenia się zdrowiem
fizycznym i psychicznym, jakie jest zdolna osiągnąć"; w tym samym artykule
(akapit 2a i 2b) czytamy, że "dla pełnego wypełnienia tego prawa państwa
- sygnatariusze Paktu Społecznego powinny podjąć wszelkie niezbędne kroki
w celu poprawy stanu środowiska naturalnego".
W rozpatrywanym przypadku
zdrowie dziecka zostało narażone na niebezpieczeństwo przez pobliską fabrykę,
wydzielającą szkodliwe substancje. Upoważnieni lekarze, służby sanitarne
i inspektorzy pracy z fabryki powinni oczywiście interweniować i żądać
zaprzestania wydzielania szkodliwych substancji i wdrożenia "zdrowych"
technologii.
Oprócz tego konwencja
nr 139/1974 Międzynarodowej Organizacji Pracy, mówiąca o zapobieganiu chorobom
zawodowym, wywoływanym przez substancje rakotwórcze, zobowiązuje ich do
podjęcia niezbędnych środków, przewidzianych w tej konwencji, dla ochrony
zdrowia pracowników.
2. Etyka
Deklaracja z Sao Paulo
(WHO, 1976) na temat zanieczyszczenia środowiska wzywa lekarzy do poświęcenia
się edukacji społeczeństwa i do stosowania programu ochrony środowiska.
3. Moralność religijna
a) Katolicka. Profilaktyka
chorób wywoływanych zanieczyszczeniem środowiska jest obowiązkiem państwowej
służby sanitarnej. Jest zupełnie logiczne, że społeczeństwo, uznając prawo
człowieka do życia i ochrony zdrowia, jednocześnie tworzy specjalne służby
(Jan Paweł II, Discorso del 27.10.1980 ai partecipanti ai due Congressi
medici dell' Unione medico-biologica S. Luc).
b) Protestancka. W rozpatrywanym
przypadku należy przebadać okoliczną ludność i podjąć nieodzowne, społeczno-polityczne
i ekonomiczne, środki zapobiegawcze.
c) Żydowska. Talmud mówi
o niedopuszczalności zanieczyszczania atmosfery w miejscach zamieszkanych
przez ludzi. Miszna (Mishna Baba Batra 2, 9-10) żąda usunięcia z miast
wszystkich źródeł zanieczyszczeń atmosferycznych, zwłaszcza trupów, garbarni
itp. Także stodoły, gdzie młóci się ziarno, nie powinny znajdować się w
miastach.
Dziś, w obliczu strat
z powodu zanieczyszczeń, władze sanitarne mają obowiązek podjąć wszystkie
środki dla ochrony środowiska naturalnego. Obowiązkiem władz jest chronić
przed niebezpieczeństwem wynikającym z zanieczyszczeń nie tylko obywateli,
ale także florę i faunę. Tam, gdzie to konieczne, powinny być podjęte rygorystyczne
środki, gwarantujące społeczeństwu zdrowe środowisko i pozwalające unikać
katastrof, których konsekwencje mogą być dla ludzi bardzo poważne.
d) Muzułmańska. Społeczeństwo
musi podjąć wszystkie konieczne środki dla ochrony zdrowia ludzi. Lekarze
i inspektorzy pracy są odpowiedzialni za wszystkie skutki zanieczyszczeń,
na przykład chemicznych, które mogą naruszyć integralność fizyczną człowieka,
co, zdaniem islamu, jest szczególnie niedopuszczalne.
e) Buddyjska. Zdanie podobne
do zdania innych religii.
Powrót do strony
głównej
Opracowano na podstawie "Medycyna a prawa człowieka"
- książki wydanej w porozumieniu
z Europejskim Sekretariatem ds. Wydawnictw Naukowych (SEPS)
- inicjatorem jej przekładu na język polski - przy współudziale Rady Europy.
Przełożyła Iwona Kaczyńska. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1996.
Opublikowano w Internecie za zgodą wydawcy.
|