Przypadek 45
PRAWO DO ZACHOWANIA TAJEMNICY
LEKARSKIEJ (EPILEPSJA MOTORNICZEGO)
Motorniczy, 40 lat, ataki epilepsji,
o których nie wie pracodawca, a wie lekarz.
Powrót do strony
głównej
1. Prawo międzynarodowe
Chociaż prawodawstwa
krajowe i normy etyki lekarskiej (krajowe i międzynarodowe) wspominają
o tajemnicy lekarskiej od niepamiętnych czasów, obowiązujące prawo międzynarodowe
nie odnosi jej do kategorii praw jako takich. Gdy prawodawstwo krajowe
przewiduje prawo do tajemnicy lekarskiej (określając okoliczności i granice
działania takiego prawa), lekarz może, powołując się na nie, odmówić udzielenia
informacji.
2. Etyka
Lekarz jest zobowiązany
do bezwarunkowego przestrzegania tajemnicy zawodowej (WHO, Londyn 1949,
Genewa 1948, Lizbona 1981; Dwanaście zasad zabezpieczenia społecznego,
1963). Nawet lekarz zakładowy musi przestrzegać tej tajemnicy (Stały Komitet
Lekarski ECE, 1969).
3. Moralność religijna
a) Katolicka. Zasady etyki
katolickiej wyraźnie mówią o obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej przez
lekarza, chociaż nie we wszystkich wypadkach. Istotnie, z etycznego punktu
widzenia jest nie do przyjęcia zachowanie tajemnicy dla ukrycia przestępstwa
lub oszustwa (Pius XII, Discorsi e messaggi radiodiffusi, t. VI,
s. 191 i n.).
W rozpatrywanym przypadku
choroba pacjenta może narazić na utratę życia i zdrowia inne osoby i dlatego
lekarz powinien zawiadomić pracodawcę, jeśli chory, wiedząc o swoim stanie,
sam tego nie zrobi.
b) Protestancka. Jest to
kwestia sumienia. Można sobie wyobrazić, że najpierw lekarz stara się przekonać
pacjenta, że może byłoby lepiej, gdyby robił coś innego, niż prowadził
tramwaj. Później powinien go uprzedzić, że jest zbyt ciężko dźwigać taki
"sekret", a także, że ponosi osobistą odpowiedzialność, chociaż tylko na
poziomie moralności. Wreszcie, w danym przypadku, decyzję należy podjąć
możliwie jak najszybciej.
c) Żydowska. Dla judaizmu
zachowanie tajemnicy lekarskiej ma duże znaczenie. Zdarzają się jednak
wypadki, gdy tajemnica może być naruszona. Szacunek dla życia prywatnego
i nienaruszalność tajemnicy zawodowej nie mogą stać wyżej niż ochrona życia
i bezpieczeństwo innych ludzi. Absolutny obowiązek ochrony życia innych
zobowiązuje lekarza do zastosowania środków, które uważa on za konieczne
dla usunięcia jakiegokolwiek niebezpieczeństwa, zagrażającego ich życiu.
Lekarz musi poinformować pracodawcę, że motorniczy ma ataki epilepsji.
W tym przypadku lekarz ma obowiązek naruszyć tajemnicę zawodową, ponieważ
nikt nie ma prawa narażać innych ludzi na niebezpieczeństwo utraty życia.
d) Muzułmańska. Tajemnica
zawodowa lekarza ma swoje granice. Może być naruszona, jeśli jej zachowanie
grozi wyrządzeniem krzywdy osobie trzeciej, co jest sprzeczne z moralnością
muzułmańską. Mówiąc inaczej, należy ukazać choremu ciążącą na nim odpowiedzialność
i przekonać go, aby powiedział o swojej chorobie pracodawcy.
e) Buddyjska. Zdanie podobne
do zdania innych religii.
Powrót do strony
głównej
Opracowano na podstawie "Medycyna a prawa człowieka"
- książki wydanej w porozumieniu
z Europejskim Sekretariatem ds. Wydawnictw Naukowych (SEPS)
- inicjatorem jej przekładu na język polski - przy współudziale Rady Europy.
Przełożyła Iwona Kaczyńska. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1996.
Opublikowano w Internecie za zgodą wydawcy.
|