Przypadek 45

PRAWO DO ZACHOWANIA TAJEMNICY LEKARSKIEJ (EPILEPSJA MOTORNICZEGO)

Motorniczy, 40 lat, ataki epilepsji, o których nie wie pracodawca, a wie lekarz.

Powrót do strony głównej

1. Prawo międzynarodowe

   Chociaż prawodawstwa krajowe i normy etyki lekarskiej (krajowe i międzynarodowe) wspominają o tajemnicy lekarskiej od niepamiętnych czasów, obowiązujące prawo międzynarodowe nie odnosi jej do kategorii praw jako takich. Gdy prawodawstwo krajowe przewiduje prawo do tajemnicy lekarskiej (określając okoliczności i granice działania takiego prawa), lekarz może, powołując się na nie, odmówić udzielenia informacji.

2. Etyka

   Lekarz jest zobowiązany do bezwarunkowego przestrzegania tajemnicy zawodowej (WHO, Londyn 1949, Genewa 1948, Lizbona 1981; Dwanaście zasad zabezpieczenia społecznego, 1963). Nawet lekarz zakładowy musi przestrzegać tej tajemnicy (Stały Komitet Lekarski ECE, 1969).

3. Moralność religijna

a) Katolicka. Zasady etyki katolickiej wyraźnie mówią o obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej przez lekarza, chociaż nie we wszystkich wypadkach. Istotnie, z etycznego punktu widzenia jest nie do przyjęcia zachowanie tajemnicy dla ukrycia przestępstwa lub oszustwa (Pius XII, Discorsi e messaggi radiodiffusi, t. VI, s. 191 i n.).
   W rozpatrywanym przypadku choroba pacjenta może narazić na utratę życia i zdrowia inne osoby i dlatego lekarz powinien zawiadomić pracodawcę, jeśli chory, wiedząc o swoim stanie, sam tego nie zrobi.
b) Protestancka. Jest to kwestia sumienia. Można sobie wyobrazić, że najpierw lekarz stara się przekonać pacjenta, że może byłoby lepiej, gdyby robił coś innego, niż prowadził tramwaj. Później powinien go uprzedzić, że jest zbyt ciężko dźwigać taki "sekret", a także, że ponosi osobistą odpowiedzialność, chociaż tylko na poziomie moralności. Wreszcie, w danym przypadku, decyzję należy podjąć możliwie jak najszybciej.
c) Żydowska. Dla judaizmu zachowanie tajemnicy lekarskiej ma duże znaczenie. Zdarzają się jednak wypadki, gdy tajemnica może być naruszona. Szacunek dla życia prywatnego i nienaruszalność tajemnicy zawodowej nie mogą stać wyżej niż ochrona życia i bezpieczeństwo innych ludzi. Absolutny obowiązek ochrony życia innych zobowiązuje lekarza do zastosowania środków, które uważa on za konieczne dla usunięcia jakiegokolwiek niebezpieczeństwa, zagrażającego ich życiu. Lekarz musi poinformować pracodawcę, że motorniczy ma ataki epilepsji. W tym przypadku lekarz ma obowiązek naruszyć tajemnicę zawodową, ponieważ nikt nie ma prawa narażać innych ludzi na niebezpieczeństwo utraty życia.
d) Muzułmańska. Tajemnica zawodowa lekarza ma swoje granice. Może być naruszona, jeśli jej zachowanie grozi wyrządzeniem krzywdy osobie trzeciej, co jest sprzeczne z moralnością muzułmańską. Mówiąc inaczej, należy ukazać choremu ciążącą na nim odpowiedzialność i przekonać go, aby powiedział o swojej chorobie pracodawcy.
e) Buddyjska. Zdanie podobne do zdania innych religii.

Powrót do strony głównej

Opracowano na podstawie "Medycyna a prawa człowieka"
- książki wydanej w porozumieniu z Europejskim Sekretariatem ds. Wydawnictw Naukowych (SEPS)
- inicjatorem jej przekładu na język polski - przy współudziale Rady Europy.
Przełożyła Iwona Kaczyńska. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1996.
Opublikowano w Internecie za zgodą wydawcy.

Oprac.: lek. Jarosław Kosiaty, e-mail: jkosiaty@esculap.pl
Adres serwisu: etyka.doktorzy.pl